ေလာကနီတေဆာင္ပုဒ္မ်ားထဲမွာ ပညာရွိတို႔အေၾကာင္း

လူပ်င္းမွာ

ပ်င္းရိသူသည္ အတတ္ပညာ
အဘယ္မွာ ရအံနည္း။
အတတ္ပညာမရွိလွ်င္
စီးပြားဥစၥာ အဘယ္မွာ ရအံနည္း။
စီးပြားဥစၥာမျဖစ္ထြန္းလွ်င္
အေဆြခင္ပြင္း အဘယ္မွာ ရအံ့နည္း။
အေဆြခင္ပြင္းေကာင္းမရွိလွ်င္
ခ်မ္းသာ သုခ အဘယ္မွာရအံနည္း။
ခ်မ္းသာသုခ မရွိလွ်င္
ေကာင္းမႈ ကုသိုလ္ အဘယ္မွာ ျပဳႏိုင္မည္နည္း။
ေကာင္းမႈကုသိုလ္ မျပဳႏုိင္လွ်င္
အဘယ္မွာနိဗၺာန္ ကို၇ႏိုင္ပါေတာ့မည္နည္း။


မိတ္ေဆြေကာင္း

အတတ္ပညာ ႏွင့္တူေသာ ဥစၥာသည္မရွိ။
အတတ္ပညာကို သူခိုးဓားျပတို႔ မယူႏိုင္။
အတတ္ပညာ သည္ မ်က္ေမွာက္ ေလာက ၌
ခင္ပြန္း ေကာင္းျဖစ္၍ ၊တမလြန္၌ ခ်မ္းသာမႈကိုျဖစ္ေစ၏။

နည္းမ်ားမဟူ

ဗဟုသုတ အၾကားအျမင္ မွန္သမွ်
တို႔ကို နည္းသည္ ဟူ၍ မေအာက္ေမ့အပ္ေပ။
စိတ္၌ သိုးမွီးထားအပ္၏။
ေတာင္ပို႔၌ ေရစက္သည္
က်ဖန္မ်ား၍ ျပည့္သကဲ့သို႔တည္း။

ျဖည္းျဖည္းငါးျဖာ

အတတ္ပညာ သင္ယူရာတြင္ တစ္ဆင့္ျပီးတစ္ဆင့္
ျျဖည္းျဖည္းသာလွ်င္ သင္ယူရာ၏။
ပစၥည္းဥစၥာ ရွာေဖြရာတြင္လည္း တစ္ဆင့္ ျပီးတစ္ဆင့္
ျဖည္းျဖည္းသာလွ်င္ ရွာေဖြရာ၏။
ေတာင္ကိုတက္ရာတြင္လည္း တစ္ဆင့္ျပီး
တစ္ဆင့္ ျဖည္းျဖည္းသလွ်င္ ေရာက္၏။
ေဒါသအမ်က္ ထြက္ရာတြင္လည္း
ျဖည္းျဖည္းသာလွ်င္ ထြက္ရာ၏။
ကာမအာရံု ခံစားရာတြင္လည္း တစ္ဆင့္ျပီးတစ္ဆင့္
ျဖည္းျဖည္း သာလွ်င္ က်င့္သံုးအပ္ေပသည္။


စကားေျပာလြန္းလွ်င္ လူမိုက္

ပညာ ရွိသည္ မေမးမႈကား
စည္ၾကီးသဖြယ္ျဖစ္၏။
သူေမးမႈကား မိုးၾကိဳးသဖြယ္ျဖစ္၏။
လူမိုက္တို႔မွာကား
သူတစ္ပါးတို႔က ေမးသည္ျဖစ္ေစ၊
မေမးသည္ ျဖစ္ေစအခါခပ္သိမ္းပင္လွ်င္
စကားမ်ားစြာ ေျပာေဟာတတ္၏။



အတိမ္အနက္

ေရတိမ္ ေရနက္ကို ကုမုၿဒာ ၾကာရိုးကို
ျမင္ျခင္းျဖင့္ သိႏိုင္၏။

အမ်ိဳးယုတ္ျမတ္ကို၊
ကိုယ့္ႏႈတ္ အမႈအရာ ျဖင့္သိႏိုင္၏။
ေျမေကာင္း မေကာင္းကို
ျမက္ပင္တို႔ဳ ညွိဳးမညွိဳး ကိုၾကည့္၍ သိႏိုင္၏။
ပညာရွိ မရိွကို
ုေျပာဆိုေသာစကားကို ၾကည့္၍ သိႏိုင္၏။


ႏြားေျခရာခြက္ကို


ပညာနည္းပါး ေမွ်ာ္ ျမင္ ဥာဏ္
ေခါင္းပါးေသာ သူတို႔သည္
မိမိ၌ တတ္ေျမာက္ ျပီးေသာ
သူတို႔သည္ မိမိ၌ တတ္ေျမာက္ျပီး
ေသာ ပညာအနည္းငယ္ကို မ်ားစြာဟု
ထင္မွတ္လ်က္ မာန္ မာန ထားတတ္။

သမုဒၵရာကို မျမင္ဖူးေသာ ဖားသူငယ္ သည္
တြင္းမွေရ ကို မ်ားစြာဟု ထင္သကဲ့သို႔ျဖစ္၏။



ဘယ္အရြယ္မွာရအံနည္း

ပထမအရြယ္၌ ပညာကိုမရခဲ့လွ်င္
ဒုတိယအရြယ္၌ စီးပြားဥစၥာ မရခဲ့လွ်င္
တတိယ အရြယ္၌ တရားဘာ၀နာ အားမထုတ္ႏိုင္လွ်င္
စတုထၱအရြယ္၌ ဘာမွ ရစရာမရွိေတာ့ေခ်။




ကိုယ့္ ကိုယ့္ကို ကိုး
ေတာေတာင္ ေခ်ာင္းကမ္းဘား စည္ မ်ား၌
ေပါက္ေသာဆူးတို႔ကို
မည္သူ ထက္ေအာင္ခၽြန္သနည္း။
မိမိအလိုလိ သာလွ်င္ထက္၍ခၽြန္၏။
ၾကည္လင္ ေတာက္ပေသာ သမင္တို႔၏
မ်က္လံုး၌ လည္းမည္သူ မ်က္စဥ္း ခတ္၌
ၾကည္လင္ေတာက္ပနည္း။
မိမိအလုိိလုိိသာလွ်င္ ၾကည္လင္ ေတာက္ပ၏။
ရြံ႕ ညြံ႕တို႔၌ ေပါက္ေသာ ၾကာပန္းတို႔ကို လည္း
မည္သူရနံထည့္ေလသနည္း။ မိမိအလိုလုိသာလွ်င္ ေမြးၾကိဳင္ေသာ အနံ႔ကိုျဖစ္ေစ၏။

ပညာလိုလားေသာ အမ်ိဳးေကာင္းသားတို႔သည္လည္း မိမိဘာသာလွ်င္
ၾကိဳးစားသမႈျပဳ၍ အတတ္ပညာကို၇ွာၾကရမည္ျဖစ္ေပသည္။

အႏွစ္သာရ

ထံုးမပါေသာ ကြမ္းသည္ အရသာမရွိ၊
ဓနဥစၥာ မျပည့္စံု သူတို႔၏ ၀တ္စားဆင္ယင္ ျခင္းသည္လည္းအရသာမရွိ။
ဆားမပါေသာဟင္းသည္လည္းအရသာမရွိ။
ပညာမရွိသူ၏ ဖြဲ႔ဆို သီကံုးေသာ ပ်ိ႕ကဗ်ာ သည္လည္း အႏွစ္ရသာ
မရွိ။


ႏြားႏွင့္ ေယာက်ာ္း


ေလာက၌ စားျခင္း အိပ္ျခင္း ၊ေမထုန္ မွီ၀ဲျခင္းသည္ ႏြား ႏွင့္ လူတို႔မွာ အတူတူျဖစ္၏။
အတတ္ပညာသည္ကား လူေယာက်ာၤး တို႔၌ ထူးျခား၏။
အတတ္ပညာ မရွိပါမႈကားႏြားႏွင့္အတူတူပင္ျဖစ္၏။


မတူမရွိ

ေလာက၌ အတတ္ပညာ ႏွင့္တူေသာမိတ္ေဆြေကာင္းသည္မရွိ။
အနာေရာဂါ ႏွင့္တူေသာရန္သူလည္းမရွိ။
မိမိကိုယ့္ႏွင့္ထပ္တူ ခ်စ္အပ္ သူသည္မရွိ။
ကံႏွင့္တူေသာ ခြန္အားမည္သည္မရွိေခ်။

မတင့္တယ္

ဟာသာၤသည္ က်ီးတို႔၏ အလယ္၌ မတင့္တယ္ေခ်။
ျခေသၤ့ သည္ ႏြား တို႔၏ အလယ္၌ မတင့္တယ္ေခ်။
ျမင္းသည္ ျမည္းတို႔၏ အလယ္၌ မတင့္တယ္ေခ်။
ပညာရွိသည္ လူမိုက္ တို႔အလယ္၌ မတင့္တယ္ေခ်။


မသိေစႏွင့္

ေလာက၌ စီးပြား ဥစၥာ ပ်က္စီးျခင္းကိုလည္းေကာင္း၊
နွလ့ုးပူပန္ျခင္း ကို လည္းေကာင္း ၊အိမ္၌ မေကာင္းမႈျပဳျခင္းကိုလည္းေကာင္း၊
မေထမဲ့ျမင္ျပဳျခင္း ကိုလည္းေကာင္း ပညာ ရွိေသာ ပုဂၢိဳလ္သည္ ထင္ရွားမျပဳရာ။

ဆန္မရွိ အစားႀကီး

ေငြေၾကး အသျပာ မျပည့္၀ပဲ အစားေကာင္းစားလိုသူ။
ခြန္အား မျပည့္စံုပဲ အသတ္အပုတ္လိုလားသူ၊
ပညာမရွိပဲ လူေရွ႕၌ စကားေျပာလိုသူတို႔သည္ သူရႈးႏွင့္သာတူကုန္၏။

သူယုတ္လကၡဏာ`

သူမေခၚဘဲ သူတစ္ပါး အိမ္သို႔ သြားဖန္မ်ားတတ္သူ
သူမေမးပဲ မ်ားစြာ ေျပာတတ္သူ။
မိမိေတာ္ေၾကာင္း ၀ါၾကြား ပလႊား ေျပာဆိုတတ္သူ တို႔သည္ကား သူယုတ္ တို႔၏ လကၡဏာ ျဖစ္ေတာ့၏။
(မေခၚဘဲမသြားႏွင့္။မေမးဘဲမေျပာႏွင့္ ၊ ကိုယ့္အေၾကာင္းမၾကႊားႏွင့္။)

မျပည္႔သည္သေကၤတ

အဆင္းမလွေသာ သူ သည္ သူတကာ ထက္
ပိုျပီး စကား မ်ားတတ္၏။ ပညာ နည္းေသာ သူသည္ သူတကာ ထက္ ၾကႊား၀ါ ပူလႊားတတ္ ၏။ မျပည့္ေသာ အိုးသည္ ေဘာင္ဘင္ ခတ္ တတ္၏။ ႏို႔မထြက္ေသာ္ ႏြားမလည္ကန္တတ္၏။

ကိုယ့္ကိုယ့္ ကိုယ့္ထင္

ဖားသူငယ္သည္ ေဆာင့္ ေၾကာင့္ ထိုင္တတ္ ကာမွ် ႏွင့္
မိမိ ကိုယ့္ ကိုျခေသၤ့ ဟု ထင္မွတ္တတ္၍ သူ႔အား
ကိုက္ခ်ီမည့္က်ီး ကိုမႈ ခ်စ္ေဆြ ခ်စ္ေဆြဟု ေျပာဆိုတတ္၏။
ပညာမရွိေသာသူသည္လည္း မိမိကုိယ့္ကိုပညာရွိ၀ါ
ၾကႊားတတ္ေသာ္လည္း သူ႔အားပုစၧာထုတ္ကာ ေမးျမန္းသည့္သူကို
ငါ့ရွင္ ငါ့ရွင့္ ဟူ၍ မ်က္ႏွာခ်ိဳေသြးတတ္၏။


တူပင္တူ၊မတူသူမ်ား

ဖားသူငယ္သည္ ေဆာင့္ေၾကာင့္ ထိုင္နိုင္ကာမွ်ႏွင့္ ျခေသၤမျဖစ္ႏိုင္။
၀က္သည္ အုတ္အုတ္ အုတ္ အုတ္ ဟူ၍ က်ားသစ္၏အသံကဲ့သို႕ ျမည္ႏိုင္ခါမွ် ႏွင့္က်ားသစ္အစစ္မျဖစ္ႏိုင္။

ေၾကာင္သည္ က်ားႏွင့္ ပံုသဏၭန္ တူခါ မွ်ႏွင့္ က်ားအစစ္ မျဖစ္ႏိုင္။
ပညာရွိျခင္း တူညီေေစဦးေီတာ့အတတ္ျခင္းအစြမ္းအစျခင္း၊အရည္အခ်င္းျခင္း မတူႏိုင္ေပ။

မေရာင့္ရဲတရား(၄)ပါး
မင္းတို႔သည္ မည္သည္မွာ ဥစၥာ ၊ေ၇ႊ ၊ေငြ၊ နယ္ပယ္ေဒသ တန္ခိုးအာဏာ စသည္မ်ားတို႔၌ ေရာင္ရဲ႕ျခင္း မရွိ။
မ်က္စိသည္လည္း ခ်စ္သူကို ၾကည့္ရႈျခင္း၌ ေရာင့္ရဲ႕ျခင္းမရွိ။
သမုဒၵရာသည္လည္း ၀င္ေ၇ာက္လာေသာ ေရတို႔ကိုေရာင့္ရဲျခင္းမရွိ။
ပညာရွိသည္လည္း ဗဟုသုတရွာေဖြဆည္းပူးျခင္း၌ေရာင့္ရဲ႔ျခင္း မရွိတတ္ေပ။


ေပါက္ပန္း
ေပါက္ပန္း အဆင္းအရြယ္ လည္းရွိသည္။ခ်မ္းသာၾကႊယ္၀ သူ၏ သားသမီးလည္းျဖစ္သည္။ ျဖစ္ပါေစေတာ့ အတတ္ပညာ မရိွွလွ်င္ မတင့္တယ္ ၊အဆင္းလွလ်က္ အနံမဲ့ေသာေေပါက္ပန္းကဲ့သို႔သားတည္း။


အထင္မေသးရာ

အမ်ိဳးယုတ္သူ၏ သားပင္ျဖစ္ေသာ္လည္း
မင္းျဖစ္ႏိုင္ေသး၏။
လူမိုက္လူသြမ္း၏သားပင္ျဖစ္ေသာ္္လည္း
ပညာရွိ ျဖစ္ႏိုင္ေသး၏.
ဥစၥာမဲ့ေသာ သူ၏ သားပင္ျဖစ္ေသာ္လည္း သူေဌး သူၾကြယ္္ ျဖစ္ႏိုင္ေသး၏။
ဘယ္ေယာက်ာ္းကိုမွ် အထင္မေသးရာ။